Günlük yaşamda hareket kabiliyetimizi etkileyen birçok ortopedik problemle karşılaşabiliyoruz. Spor yaralanmaları, yanlış yüklenme, genetik yatkınlık ya da yaşa bağlı değişiklikler eklem ve kemik sağlığını olumsuz etkileyebiliyor. Bu yazıda özellikle üç önemli duruma odaklanacağız: menisküs yırtığı, bilek kırığı ve haglund deformitesi ameliyatı. Her biri farklı nedenlerle ortaya çıksa da, hastaların yaşam kalitesini düşüren ortak noktaları bulunuyor.
Menisküs yırtığı
Menisküs yırtığı, özellikle spor yapan kişilerde ve yaşla birlikte kıkırdak dokusu zayıflayan bireylerde sık görülen bir diz problemi olarak karşımıza çıkar. Diz ekleminde şok emici görev üstlenen menisküs, C şeklinde kıkırdak yapılardan oluşur ve vücudun ağırlığını dengeli bir şekilde dağıtır. Ani dönme hareketleri, yüksekten düşme ya da kontrolsüz spor aktiviteleri bu yapının zedelenmesine yol açabilir. Bu durum, hem sporcuların kariyerini hem de sıradan bireylerin günlük yaşamını ciddi biçimde etkiler. Daha fazla bilgi almak için menisküs yırtığı üzerine hazırlanmış kaynaklar incelenebilir.
Menisküs yırtığı genellikle ani bir ağrı ve dizde boşalma hissiyle kendini belli eder. Zamanla şişlik, hareket kısıtlılığı ve özellikle merdiven çıkarken artan ağrı gibi belirtiler eklenir. Tanı koymak için klinik muayenenin yanı sıra MR görüntülemesi sıklıkla tercih edilir. Tedavi yöntemi ise yırtığın derecesine ve hastanın yaşam tarzına göre değişiklik gösterir. Küçük yırtıklar istirahat, buz uygulaması ve fizyoterapi ile iyileşebilirken, ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Artroskopik yöntemlerle yapılan cerrahiler, hastanın kısa sürede normal yaşantısına dönmesini sağlar.
Bilek kırığı
Bilek kırığı, günlük yaşamda sık rastlanan travmatik yaralanmalar arasında yer alır. Özellikle düşme, çarpma ya da spor esnasında bileğin üzerine alınan darbeler bu duruma yol açar. İnsan vücudunda en sık kırılan kemiklerden biri olan bilek, el fonksiyonlarının temelini oluşturur. Dolayısıyla bu bölgede oluşan hasar, kişinin günlük işlevlerini ciddi ölçüde etkiler. Ayrıntılı bilgi için bilek kırığı konusuna yönelik kaynaklar incelenebilir.
Bilek kırığı genellikle ani ve şiddetli ağrı ile ortaya çıkar. Kırık bölgesinde şişlik, şekil bozukluğu ve hareket kısıtlılığı görülür. Bazı durumlarda kırık açık hale gelebilir ve kemik dışarı çıkabilir. Bu tür vakalar acil cerrahi müdahale gerektirir. Tanıda röntgen çekimi en sık kullanılan yöntemdir. Ancak bazı karmaşık kırıklarda bilgisayarlı tomografi de tercih edilebilir.
Tedavi süreci kırığın tipine göre değişir. Basit kırıklar alçı veya atel ile sabitlenerek iyileşebilirken, parçalı veya ekleme uzanan kırıklarda cerrahi müdahale zorunludur. Cerrahi sırasında plak, vida veya tel gibi sabitleyici materyaller kullanılır. Bu yöntem, kemiğin doğru pozisyonda kaynamasını sağlar. Ameliyat sonrası süreçte ise fizik tedavi büyük önem taşır. Kasların zayıflamaması, eklem hareketliliğinin korunması ve bileğin eski gücünü kazanması için düzenli egzersiz yapılmalıdır.
Haglund deformitesi ameliyatı
Ayak sağlığını etkileyen önemli sorunlardan biri de topuk arkasında kemik çıkıntısı ile kendini gösteren haglund deformitesidir. Ayakkabı sürtünmesiyle birleşen bu durum, zamanla ciddi ağrıya ve yürüme zorluğuna yol açar. Özellikle dar ya da sert tabanlı ayakkabı kullanan kişilerde daha sık görülür. Ayrıntılı bilgi için haglund deformitesi ameliyatı hakkında hazırlanan kaynaklara başvurulabilir.
Haglund deformitesi ameliyatı genellikle konservatif yöntemlerin yetersiz kaldığı durumlarda tercih edilir. İlk aşamada topuğu rahatlatacak ayakkabı seçimi, ortopedik tabanlık kullanımı ve antiinflamatuar ilaçlar denenir. Ancak bu önlemlerle ağrı kontrol altına alınamazsa cerrahi müdahale gündeme gelir. Ameliyat sırasında topuk arkasındaki kemik çıkıntısı düzeltilir, gerekirse aşil tendonu çevresinde rahatlama sağlanır.
